Jonoforeza polega na wprowadzaniu do tkanki związków chemicznych o działaniu leczniczym za pomocą prądu stałego.
W artykule znajdziesz:
- Co to jest jonoforeza – definicja
- Czy jonoforeza jest bezpieczna?
- Jakie wyróżniamy rodzaje jonoforezy?
- Jonoforeza – jak działa?
- Lista leków – jonoforeza
- Metodyka
- Parametry
- Czas zabiegu
- Wskazania
- Przeciwwskazania
Co to jest jonoforeza – definicja
Jonoforeza to zabieg należący do obszaru elektroterapii w rehabilitacji. Inaczej nazywana jest terapią jonową i polega na wprowadzaniu do tkanki związków chemicznych o działaniu leczniczym za pomocą prądu stałego.
Jonoforeza ma bardzo istotną przewagę nad lekami przyjmowanymi drogą pokarmową. Lekarstwo jest aplikowane bezpośrednio na chore miejsce – dzięki czemu jonoforeza pozwala uzyskać bardzo dobre efekty. Dodatkowo nie obciąża przewodu pokarmowego, żołądka i wątroby.
Czy jonoforeza jest bezpieczna?
Zabieg jonoforezy jest stosunkowo bezpieczny i bardzo skuteczny przy leczeniu bólu kręgosłupa czy stanów zapalnych. Sprawdź pozostałe wskazania – kto powinien stosować jonoforezę?
Jakie wyróżniamy rodzaje jonoforezy?
Istnieją dwa rodzaje sposobu wykonywania jonoforezy:
- jonoforeza labilna (ogólną i miejscową) – przeważnie stosowana w kosmetyce. Wykonywana jest przy użyciu elektrody biernej i czynnej, które podczas zabiegu zmieniają względem siebie położenie.
- jonoforeza stabilna (ogólną i miejscową) – polega na wykorzystaniu elektrody czynnej, ułożonej na podkładzie.
Jonoforeza – jak działa?
Na czym polega zabieg jonoforezy? Czynnikiem leczniczym w jonoforezie nie jest prąd, ale jony dostarczone do organizmu. Zastosowanie prądu powoduję, że w tkankach podwyższa się temperatura. Wpływa to na poprawę krążenia i odżywienie komórek, co wspomaga np. działanie przeciwzapalnie czy przeciwbólowe.
Jony po wniknięciu do skóry gromadzą się w pobliżu sieci naczyń krwionośnych. Następnie, jony zostają wprowadzone do krwioobiegu i łączą się ze związkami zawartymi w tkance, aby szczelinami międzykomórkowymi dotrzeć do tkanek głębiej położonych.
W zależności od ruchliwości jonów, wnikają one na różną głębokość od 0,06 do 5,4 mm.
Warto pamiętać, że do zabiegu jonoforezy powinny używane tylko takie związki chemiczne, które ulegają dysocjacji elektrolitycznej.
Lista leków stosowanych w jonoforezie i ich działanie – SPRAWDŹ
Metodyka zabiegu – jak wykonywać zabieg jonoforezy?
Jonoforeza – parametry
W przypadku zabiegu jonoforezy, podobnie jak przy galwanizacji korzystamy z prądu stałego. Jego jedynym parametrem jest amplituda. Może on być również wypełniony prądem średniej częstotliwości (może to być przebieg przerywany).
Czas zabiegu
Czas zabiegu jonoforezy zależy od kilku parametrów takich jak:
- rodzaju leku
- stadium schorzenia
- wrażliwości osobniczej na prąd
Jak często wykonywać zabieg?
Zabiegi powinno wykonywać się w serii od 10-20, codziennie lub co drugi dzień.
Ile trwa zabieg rehabilitacyjny z jonoforezą?
Czas zabiegu jest stosunkowo długi i wynosi od 10-20 minut.
Jonoforeza – wskazania
- przy stanach zapalnych skóry, tkanek miękkich, drobnych stawów,
- na trudno gojące się owrzodzenia,
- przy urazach, zwłaszcza u sportowców,
- na stany zapalne oka,
- polineuropatie,
- zespół bólowy w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa,
- artrozę,
- utrudniony zrost kostny,
- przykurcze,
- blizny,
- stany pourazowe stawów i mięśni,
- zapalenia okołostawowe,
- nerwobóle
- mięśniobóle,
- zaburzenia krążenia obwodowego,
- bóle stawów i kręgosłupa,
- rozszerzone naczynia krwionośne,
- trądzik różowaty i pospolity,
- zwiotczenie skóry i mięśni.
Przeciwwskazania do stosowania jonoforezy
- stany gorączkowe,
- endoprotezy,
- miażdżyca,
- metal na drodze przepływu prądu,
- ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich,
- wypryski i owrzodzenia na skórze,
- nowotwory złośliwe i łagodne,
- podrażnienia spastyczne,
- zaburzenia czucia,
- wszczepiony rozrusznik serca,
- zakrzepy,
- zagrożenie zatorami,
- zapalenie żył,
- ciąża,
- otwarte – niewygojone rany,
- ostry trądzik ze zmianami ropnymi,
- choroby bakteryjne, wirusowe i grzybicze skóry,
- stany ropne około zębowe,
- stany ropne migdałków,
- możliwość wystąpienia uczulenia na leki stosowane do zabiegu.
Jonoforeza – eksperyment
Zjawisko wnikania jonów przy udziale prądu stałego zostało udowodnione przez francuskiego lekarza Leduca. Przeprowadził on doświadczenie na 2 królikach, które lokalnie pozbawił sierści, przyłożył elektrody przez podkłady nasączone cyjankiem potasu i przepuścił przez te elektrody prąd.
Cyjanek potasu = anion cyjankowy + kation potasu
Do „krainy wiecznych łowów” przeszedł królik, któremu wprowadzono do tkanek anion cyjankowy. Królik, któremu wprowadzono kation potasu przeżył, pomimo iż jego skóra pozostawała w kontakcie z cyjankiem potasu. Stało się tak dlatego, że aniony cyjanku były „przyciągane” przez elektrodę dodatnią i pozostały w podkładzie.
Więcej informacji i jonoforezie znajdziesz w artykułach:
- Zabieg jonoforezy – stosowane leki – uzupełnienie
- Galwanizacja
- Prądy TENS
- Prądy diadynamiczne
- Prądy Kotza (rosyjska stymulacja)
- Prądy interferencyjne Nemeca
- Prądy Traberta (Ultra Reiz)
- Prądy EMS