Przyczyny uszkodzenia nerwów obwodowych
Etiologia uszkodzeń nerwów obwodowych, czyli dolnego neuronu ruchowego jest różnorodna. Uszkodzenie nerwów mogą spowodować :
- urazy np. złamanie kości,
- ucisk o charakterze chwilowym (opaska uciskowa, opatrunek gipsowy, krwiak, sen w nieodpowiedniej pozycji),
- ucisk o charakterze przewlekłym (np. zespół cieśni nadgarstka),
- ostre niedokrwienie,
- choroby nowotworowe,
- polineuropatie obwodowe o etiologii zakaźnej, autoimmunologicznej, toksycznej, genetycznej, cukrzycowej, spowodowanej alkoholizmem, niedoborem witaminy z grupy B.
Obraz kliniczny uszkodzenia
Obraz kliniczny uszkodzenia jest zależny od rozległości i przyczyny oraz miejsca uszkodzenia. Do charakterystycznych objawów należą: niedowłady, porażenia o charakterze wiotkim z osłabieniem lub zniesieniem odruchów, zaniki mięśniowe, drżenia pęczkowe, zaburzenia czucia, bóle, parastezje oraz zaburzenia troficzne.
Uszkodzenie dolnego neuronu ruchowego może obejmować zarówno komórki rogów przednich, włókna korzeni nerwowych lub nerwy obwodowe.

Budowa komórki nerwowej
Podział uszkodzeń nerwów obwodowych
Uszkodzenia obejmujące włókna nerwowe można podzielić na trzy grupy:
- Neuropraxia (pierwszy stopień uszkodzenia) jest czasowa utratą funkcji nerwu bez trwałych zmian strukturalnych, powstałą w wyniku ucisku lub zgniecenia. Wyróżnia się następujące rodzaje neuropraxii: fizjologiczny blok, fizjologiczny blok i odnerwienie.
- Axonotmesis (drugi stopień uszkodzenia) powstaje, jeżeli ucisk na nerw jest długotrwały i silny, następuje przerwanie wypustek osiowych bez naruszenia osłonek, co daje dobre warunki do regeneracji. Może być ona utrudniona, jeżeli powstaną zwłóknienia w osłonkach nerwu. Powstaje reakcja zwyrodnienia.
- Neurotmesis (trzeci stopień uszkodzenia) – następuje przerwanie ciągłości włókien i osłonki nerwu. Obwodowy odcinek aksonu ulega zwyrodnieniu (tzw. wallerowskie). Konieczne jest chirurgiczne zszycie nerwów.
Wszystkie typy uszkodzeń nerwów mogą być częściowe lub całkowite, dodatkowo mogą występować w kombinacji np. neoropraxia i axonotmesis.
Jeżeli wszystkie włókna nerwowe zaopatrujące mięsień są uszkodzone występuje reakcja charakteryzująca całkowite odnerwienie, jeśli tylko część włókien jest uszkodzonych występuje reakcja częściowego odnerwienia. Reakcje obserwowane w wyniku uszkodzenia rogów przednich rdzenia kręgowego zależą od rozległości uszkodzenia.

Uszkodzenie nerwów
Diagnostyka uszkodzeń
W celu diagnostyki uszkodzenia nerwów obwodowych w fizjoterapii należy wykonać: ocenę siły mięśniowej, testy funkcjonalne dla danego nerwu, badanie przewodnictwa, EMG, USG nerwu, MRI nerwu. W warunkach pracowni fizykoterapeutycznej zaleca się przeprowadzenie za pomocą nowoczesnego sprzętu rehabilitacyjnego, badanie pobudliwości elektrycznej mięśni i nerwów (chronaksymetria, krzywa I/t).
Cele rehabilitacji uszkodzeń nerwów obwodowych
Cele fizjoterapii w uszkodzeniach obwodowego układu nerwowego obejmują:
- przyspieszenie regeneracji nerwu,
- zwolnienie zaniku narządów końcowych czyli czuciowych i gruczołowych,
- zmniejszenie degeneracji włókien mięśniowych,
- utrzymanie pełnego zakresu ruchu w porażonej kończynie,
- zapobieganie przykurczom,
- zapobieganie wytworzeniu nieprawidłowych wzorców ruchowych i wystąpieniu wtórnych uszkodzeń wiotko porażonych mięśni,
- zastosowanie odpowiedniego zaopatrzenia w sprzęt ortopedyczny.
Regeneracja tkanek jest złożonym procesem obejmujących różnorodne typy komórek, których funkcje regulowane są przez skomplikowane sygnały biochemiczne. Procesy chorobowe zmieniają potencjał elektryczny uszkodzonych tkanek.
W komórkach dotkniętych procesami patologicznymi (np. stanem zapalnym) wzrasta opór elektryczny, uniemożliwiający normalizację procesów metabolicznych komórki oraz jej regenerację.
Konieczne jest przywrócenie równowagi bioelektrycznej uszkodzonych komórek. W tym celu można stosować różne zabiegi fizjoterapeutyczne, generowane przez nowoczesne aparaty do fizykoterapii. Do najbardziej skutecznych należą elektroterapia – mikroprądy, terapia energotonowa, magnetostymulacja lub magnetostymulacja z ledoterapią, magnetoterapia lub magnetoterapia z biostymulacją laserową, światło widzialne spolaryzowane, biostymulacja laserowa, diatermia krótkofalowa w dawce biologicznej (termicznej), diatermia rezystancyjno-pojemnościowa (Tecar) w dawce atermicznej.
Dodatkowo konieczna jest także odpowiednia suplementacja np. witaminą C.
Ważne miejsce w procesie rehabilitacji odgrywa również elektrostymulacja odnerwionych mięśni. Wykonuje się ją za pomocą impulsów trójkątnych o odpowiednio długim czasie trwania, zależnym od stopnia odnerwienia. Stymulacja aparatem do fizykoterapii powoduje opóźnianie atrofii. Powtarzające się bodźce wytwarzają skurcze normalizujące metabolizm i odżywienie mięśni; zbyt mocne skurcze mogą zaburzyć te procesy.
Wytworzenie pompy mięśniowej zapobiega zastojom w naczyniach żylnych i limfatycznych. Wpływa to na przyrost mięśni, utrzymuje ich rozciągliwość, zapobiega zrostom i zwłóknieniom.
4 komentarze
Dziękuję serdecznie za takie skrótowe przypomnienie Panu Sebastianowi.
Z pozdrowieniami od fizjo urogin 🙂
Witam, czy takie badania nerwów można przeprowadzać na maluchach w wieku 7 miesięcy?Córka ma wiotkie porażenie kończyn dolnych po operacji.Gdzie powinniśmy się udać ? Proszę o pomoc.
Dzien dobry panstwo.Mam uszkidzony nerw po operacji na zylaki.Tylko jeden chirurg to powiedel.juz 2 lata boli,jetestem niepielnosprawna po operacji.Co mnie robic?
A ni zadnego leczenia,a ni odszkodowania.Dzienkuje,pozdrawiam.
Ponad 2 miesiące temu miałam polpasca do tej pory odczuwam ból i drętwienie w okolicy pasa po lewej stronie i bok jest wyraźnie opuchnięty . Proszę o pomoc co robić żeby w końcu to przeszło .
Komentowanie wyłączone