Choroba Bechterewa czyli zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK, spondyloarthritis ankylopoetica)
Choroba Bechterewa – etiologia i patogeneza
Patogeneza zmian zapalnych nie została jak dotąd wyjaśniona. Często stwierdza się udział czynnika zakaźnego i dziedzicznego, u większości pacjentów (ponad 90%) obserwuje się obecność antygenu HLA B27. Choroba występuje 9 razy częściej u mężczyzn niż u kobiet, a jej pierwsze objawy stwierdza się najczęściej pomiędzy 15 a 45 rokiem życia.
Proces ten w początkowym okresie dotyczy przyczepów ścięgnistych gdzie pojawia się ziarnina, następnie dochodzi do odkładania się soli wapnia i kostnienia. Proces ten dotyczy głównie stawów krzyżowo-biodrowych, stawów kręgosłupa (w rtg charakterystyczny obraz kija bambusowego) i klatki piersiowej. Następnie mogą pojawić się zmiany w stawach obwodowych najczęściej w postaci ostrego zapalenia jednego ze stawów.
Choroba Bechterewa – objawy
Choroba ma charakter postępujący z okresami zaostrzeń i remisji. W czasie zaostrzeń, mogą pojawić się takie objawy jak podwyższona temperatura i utrata masy ciała. Proces chorobowy toczy się powoli, często w wywiadzie stwierdza się przebyte stany zapalne ścięgna Achillesa, stawów skokowego i kolanowego oraz zapalenie tęczówki oka.
Głównym objawem jest obustronny ból w okolicy stawów krzyżowo-biodrowych i stawów kręgosłupa, którym towarzyszy najczęściej sztywność poranna. W późniejszym okresie mogą się pojawić bóle w klatce piersiowej podczas oddychania promieniujące wzdłuż żeber. Stopniowo dochodzi do zesztywnienia całego kręgosłupa prowadzącego do znacznego a nawet całkowitego ograniczenia ruchomości. W toku choroby może dojść do zesztywnienia dużych stawów biodrowego, kolanowego, skokowego czy ramiennego. Sylwetka pacjenta przybiera charakterystyczny dla choroby Bechterewa wygląd. Dochodzi do zniesienia lordozy lędźwiowej, pogłębienia kifozy piersiowej oraz zwiększenia lordozy szyjnej. Dodatkowo pojawiają się znaczne przykurcze mięśniowe.
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa – leczenie
Celem leczenia fizjoterapeutycznego jest przede wszystkim zmniejszenie odczuć bólowych, działanie przeciwzapalne i zachowanie ruchomości stawów kręgosłupa i stawów obwodowych.
Kinezyterapia powinna być ukierunkowana na zachowanie zakresu ruchomości zajętych stawów, elastyczności mięśni i tkanek miękkich okołostawowych. Powinna także obejmować ćwiczenia oddechowe, kształtowanie postawy i pozycje ułożeniowe.
Zabiegi fizykalne powinny stanowić uzupełnienie i wspomaganie dla kinezyterapii. Należy zaznaczyć, że rodzaj zabiegu jak i dawkowanie powinny być dobierane indywidualnie w zależności od aktualnych dolegliwości i tolerancji pacjenta.
W stanach zaostrzeń należy stosować głównie te metody, które zmniejszają ból tj.
- Krioterapię
- Elektroterapię przeciwbólową np. TENS
W okresie remisji w zależności od tolerancji pacjenta można stosować zabiegi zmniejszające ból i stan zapalny oraz przygotowujące do kinezyterapii:
- Laseroterapię
- Ultradźwięki
- Pole magnetyczne niskiej częstotliwości
- Promieniowanie IR
- Światło spolaryzowane
- Elektroterapię (prądy interferencyjne, diadynamiczne, Traberta, TENS, jonoforeza)
- Ciepłolecznictwo
- Krioterapię miejscową i ogólnoustrojową
- Hydroterapię
Poczytaj więcej na temat innych jednostek chorobowych: