Fala uderzeniowa dzięki swoim właściwościom jest efektywnie wykorzystana w obecnej fizjoterapii. Znalazła zastosowanie w rehabilitacji, ortopedii oraz medycynie sportowej i estetycznej. Jak wygląda zabieg falą uderzeniową i jakie urządzenie wykorzystują terapeuci?
W artykule znajdziesz:
- Urządzenie do terapii falą uderzeniową
- Fala uderzeniowa – parametry
- Aplikator i akcesoria
- Metodyka zabiegu
- Środki ostrożności i zalecenia
- Przykłady aplikacji
Urządzenie do terapii fala uderzeniową
Urządzenie Impactis M+ to nowoczesny aparat firmy ASTAR do terapii radialną falą uderzeniową (RSWT). Głównie stosowany jest do leczenia stanów przewlekłego bólu, stanów przeciążeniowych ścięgien, zrostów międzypowięziowych i entezopatii oraz usuwania zwapnień.
Fala uderzeniowa – parametry
Jakie są parametry urządzenia Impactis M+?
- ciśnienie kompresora: 1 – 5 bar
- częstotliwość emisji impulsów (uderzeń): 1 – 25 Hz
- ilość uderzeń: 1 – 10 000
- maksymalna gęstość energii na powierzchni transmitera: 3mJ/mm2
- żywotność systemu balistycznego > 2 miliony cykli
- wymiary aparatu: 36,1 x30,4 x15,1 cm
- masa całkowita: 9 kg
Urządzenie Impactis M jest stosowane w wielu gabinetach fizjoterapeutycznych. Zobacz video z prezentacji fali uderzeniowej.
Aplikator i akcesoria do fali uderzeniowej
Aparat Impactis M jest wyposażony w specjalistyczny aplikator za pomocą którego emituje radialne fale uderzeniowe. Aby osiągnąć zamierzony efekt terapeutyczny , ważne aby podczas wykonywania zabiegu w odpowiedni sposób trzymać i prowadzić aplikator.
Transmitery – aparat współpracuje z kilkoma rodzajami stalowych transmiterów o średnicach:
- 10 mm
- 15 mm
- 25 mm
Dodatkowo do terapii z zakresu medycyny sportowej dedykowane są transmitery tytanowe, które mają dwa razy większą gęstość energii na mm2 powierzchni. W medycynie estetycznej jest natomiast stosowany transmiter 35 mm, przeznaczony do terapii antycellulitowej.
Metodyka zabiegu
Zabiegi radialną falą uderzeniową RSWT (Radial Shock Wave Therapy) wykorzystują falę rozproszoną. Dzięki temu nie ma konieczności wykonywania wcześniejszego badania USG, które miałoby na celu dokładne zlokalizowanie przyczyny bólu. Działanie fali daje fizjoterapeucie pewność, że wybrane tkanki ulegną penetracji podczas trwania zabiegu.
Jak wygląda zabieg falą uderzeniową – podział na etapy
Należy pamiętać, że przed każdym zabiegiem należy staranie oczyścić (odtłuścić) skórę i nałożyć na opracowywaną powierzchnie żel do USG.
Wskazane jest aby zabiegi radialnej fali uderzeniowej podzielić na dwa etapy.
- W pierwszym z nich należy opracowywać okolice przyczyny bólu, z reguły pracuje się wtedy metodą statyczną, bądź pół statyczną.
- Drugi etap zabiegu powinien obejmować miejsca, gdzie występują zmiany chorobowe powstające na skutek zmiany pierwotnej, mowa tu o tzw. zmianach odruchowych. Opracowuje się je metodą dynamiczną.
Przykładowo w przypadku terapii łokcia tenisisty pierwszy etap zabiegu powinien obejmować nadkłykieć boczny kości ramieniowej, zaś drugi mięśnie prostowników nadgarstka.
W przypadku pacjentów szczególnie wrażliwych dozwolona jest zmiana kolejności etapów. Spowodowane jest to progiem odczuwania bólu podczas trwania zabiegu. Zabiegi fali uderzeniowej aplikowane na wyniosłości kostne są dużo bardziej odczuwalne niż aplikowane na mięśniach. Zmieniając więc kolejność etapów pacjent zdąży się choć trochę zaadoptować i przyzwyczaić do odczuć. Jeżeli sposób ten nie przyniesie wystarczających efektów, możliwe jest także schłodzenie powierzchni opracowywanej przed zabiegiem.
Zabieg fala uderzeniową – parametry
Liczba uderzeń
Sugerowane średnia ilość uderzeń podczas trwania jednego zabiegu powinna wynosić ok. 4 tysiące. W etapie pierwszym, gdzie zmiany zazwyczaj mają niewielką powierzchnie wykonuje się 2 tysiące uderzeń, zaś w etapie drugim pozostała liczbę.
Jakie ciśnienie?
Podczas rozpoczęcia terapii zaleca się ciśnienie 2,0 bara. Aby uzyskać działanie stymulujące wykorzystuje się ciśnienie od 2,5 do 3,5 bara. Natomiast w przypadku zmian gdzie występują zwapnienia – ciśnienie 5 barów.
Ile zabiegów?
Zabiegi radialną falę uderzeniową wykonuje się w serii od 3 do 5 zabiegów, w zależności od stanu pacjenta i jednostki chorobowej. Jeżeli są to zabiegi o charakterze stymulacyjnym zaleca się 3-5 sesji. Podczas zabiegów w celu odwapnienia tkanek – 5 sesji.
Jak często powinno się wykonywać zabiegi falą uderzeniową?
Przerwa między zabiegami powinna wynosić nie mniej niż 4 i nie więcej niż 10 dni. Najczęściej spotykamy rozwiązaniem są wizyty co tydzień.
- 7 dni –optymalny czas przerwy
- 4 dni –minimalny czas przerwy
- 10 dni –maksymalny dopuszczalny czas przerwy
Środki ostrożności i zalecenia
- przed wykonaniem zabiegu wymagana jest dokładna diagnoza lekarska
- u pacjentów z metalowymi implantami albo wszczepionymi urządzeniami elektronicznymi wymagana jest konsultacja lekarska
- należy zachować szczególną ostrożność w przypadku przeprowadzania zabiegu u pacjentów z zaburzeniami czucia
- u osób ze schorzeniami układu oddechowego i utrudnionym oddychaniem zaleca się stosować pozycję siedzącą lub półleżąca
- zabiegi mogą wywołać zaburzenia w postaci podwyższenia lub obniżenia progu wrażliwości w miejscu terapii
- impulsy ciśnienia mogą spowodować niepożądaną akcję serca
- należy bezwzględnie unikać wykonywania zabiegów u kobiet w ciąży
- należy bezwzględnie unikać stosowania terapii w okolicy mózgu, klatki piersiowej i płuc, rdzenia kręgowego, punktowych skupisk dużych nerwów (mózgoczaszka, kręgosłup, żebra), nerwów obwodowych i struktur naczyniowych, miejsc z wszczepionym ciałem obcym (np. endoprotezą, implantem)
- nie wolno wykonywać zabiegów u osób będących pod wpływem alkoholu bądź środków odurzających
Fala uderzeniowa – przykłady aplikacji
Jakie przebiega zabieg z wykorzystaniem fali uderzeniowej w przykładowych schorzeniach?
Jakie są przeciwwskazania i wskazania do stosowania fali uderzeniowej?