U dziewcząt początek okresu rozrodczego wyznacza pojawienie się owulacji i miesiączki. Od tego czasu ciało jest gotowe na ewentualne poczęcie., Potencjał reprodukcyjny zmniejsza się wraz z wiekiem kobiety, a po menopauzie nie są już w stanie zajść w ciążę. Nie oznacza to jednak, że trzeba porzucić marzenia o macierzyństwie. Nadzieję na upragnione dziecko może przywrócić adopcja komórek jajowych.
Dlaczego z wiekiem spada płodność kobiety?
Płodność kobiety w dużej mierze zależy od rezerwy jajnikowej. Komórki jajowe zostają uformowane już w trakcie życia płodowego. Dziewczynka w momencie narodzin posiada ich ustaloną liczbę, która maleje wraz z upływem czasu. Nie da się zwiększyć ilości jajeczek w rezerwie. Średnia liczba oocytów w jajnikach kobiety wynosi:
- tuż po narodzinach — od 4 do 8 milionów,
- w okresie dojrzewania — 1,5-2 mln oocytów,
- około 37 roku życia — około 25.000 oocytów,
- około 51 roku życia — około 1.000 oocytów[1].
Przedwczesna menopauza a szansa na ciążę
Menopauza, która oznacza wygaśnięcie czynności jajników, zazwyczaj występuje między 45 a 55 rokiem życia. Po menopauzie jajniki już nie uwalniają jajeczek i dlatego nie można zajść w ciążę w sposób naturalny. W niektórych przypadkach ostatnia miesiączka może wystąpić przed czterdziestką. Mówimy wtedy o przedwczesnej menopauzie, wywołanej przez niektóre zabiegi medyczne (np. chemioterapię, operacje guzów jajników), czynniki genetyczne, choroby autoimmunologiczne lub z niewyjaśnionych powodów[2]. Procesu nie da się niestety zatrzymać. Można go jednak spowolnić hormonalną terapią zastępczą (HTZ), która uzupełnia poziom progesteronu i estrogenów[3].
Na czym polega adopcja komórek jajowych?
Po menopauzie biologiczna ciąża nie jest możliwe, podobnie w przypadku zapłodnienia in vitro z własną komórką jajową. Możliwa jest jednak adopcja komórek jajowych. W takiej sytuacji partner ma szansę zostać biologicznym ojcem. Ta metoda stwarza szansę na zostanie rodzicem w przypadku przedwczesnej menopauzy, pozwalając jednocześnie kobiecie na przeżycie ciąży.
Kobiety, które doświadczyły przedwczesnego wygaśnięcia czynności jajników, nie mają własnych komórek jajowych lub nie są zdolne do zapłodnienia z innych powodów, mogą rozważyć in vitro z komórką jajową dawczyni. Przed przystąpieniem do procedury lekarz zleci pacjentce serię badań. Jeżeli do zapłodnienia ma zostać wykorzystane nasienie partnera, mężczyzna też przejdzie odpowiednią diagnostykę.
W ramach programu adopcji komórek jajowych lekarz wybiera dawczynię zgodnie z cechami fenotypowymi i grupą krwi biorczyni. W kolejnych etapach procedura przebiega jak w przypadku normalnego zapłodnienia in vitro. Nasienie od partnera lub dawcy zostaje połączone z komórką jajową dawczyni w warunkach laboratoryjnych. Powstałe w ten sposób zapłodnione komórki zostają umieszczone w inkubatorze, aby mogły się odpowiednio rozwinąć. Gdy już będą gotowe, zostaną wprowadzone do jamy macicy pacjentki.
Piśmiennictwo:
- Diminished Ovarian Reserve: Overview, Causes, and Treatments (healthline.com)
- Why Now? 6 Reasons for Early Menopause | Premier Health
- Przedwczesna menopauza – jak ją rozpoznać? | Your KAYA
