Artykuł przedstawia ocenę efektów programu terapeutycznego z wykorzystaniem laseroterapii wysokoenergetycznej u sportowców po urazie skrętnym stawu skokowego. Badania zostały wykonane w gabinecie dr Grzegorza Głąba Reha-athletica w Krakowie.
Wprowadzenie
Uprawianie sportu niezależnie jakiego niesie za sobą ryzyko wystąpienia urazów. Zawodnicy gier zespołowych są w szczególności narażeni na obrażenia związane z ostrymi uszkodzeniami mechanicznymi wynikającymi z zadziałania dużej siły. Niezależnie od uprawianej dyscypliny jednymi z najczęstszych urazów są skręcenia stawów skokowych skutkujące uszkodzeniami torebki stawowej, ścięgien mięśni, więzadeł a także kości. W rehabilitacji sportowej zawsze bardzo istotną rolę odgrywa czynnik czasowy, dlatego też ciągle poszukuje się metod terapeutycznych prowadzących do jak najszybszej regeneracji uszkodzonych struktur, a nie pozostawiających skutków ubocznych. Przeprowadzone dotychczas badania ewidentnie wskazują, że połączenie wielu metod daje najlepsze efekty terapeutyczne i tylko takie działanie zwłaszcza u sportowców może przynieść szybki i trwały efekt.
Cel badania
Celem badania była ocena efektów programu terapeutycznego z wykorzystaniem laseroterapii wysokoenergetycznej sportowców po urazie skrętnym stawu skokowego.
Opis badania
Badanie przeprowadzono u 6 zawodników 2 piłkarzy nożnych 3 ręcznych i 1 siatkarza. U wszystkich badanych stwierdzono uszkodzenie co najmniej II stopnia 1 lub 2 więzadeł stawu skokowego. Oceny stopnia uszkodzenia dokonano na podstawie badania USG.
U każdego z badanych zastosowano taką samą procedurę terapeutyczną. Przez pierwsze 2 dni w celu zapobiegnięcia rozwojowi krwiaka i obrzęku badani stosowali okłady zimne przez 20 minut co 2 godziny. Zalecono także zmniejszenie aktywności codziennej, lecz zezwolono na bezbolesne obciążanie kończyny. Od 3-4 dnia po urazie zastosowano program terapeutyczny uwzględniający zabiegi laseroterapii wysokoenergetycznej, głęboki masaż poprzeczny, a po upływie tygodnia trening stabilizacji centralnej oraz trening propriocepcji. Zabiegi laseroterapii wysokoenergetycznej wykonywano przy użyciu urządzenia Polaris HP firmy Astar o długości fali 808 nm i 980 nm o mocy od 2 do 6 W dla każdego ze źródeł w dawce od 10 do 50 J/cm2, wypełnienie od 20 do 80% ze stopniowaniem zarówno mocy jak i dawki oraz współczynnika wypełnienia. W pierwszych 4 zabiegach stosowano częstotliwość 3000 Hz a następnie 700 Hz. Zabieg wykonywano metodą dynamiczną w obszarze obrzęku i uszkodzonych więzadeł.
Na pierwszej wizycie przed rozpoczęciem programu, po 2,4 tygodniach oraz po zakończeniu tj. po upływie 6 tygodni przeprowadzono ocenę dolegliwości bólowych oraz subiektywną ocenę stabilności i funkcji za pomocą 10 stopniowej skali VAS, ponadto przed i po przeprowadzeniu terapii wykonano badanie USG.
Wyniki
Analiza wyników przeprowadzonych badań wykazała największe zmniejszenie dolegliwości bólowych już po 2 tygodniach terapii, w następnych tygodniach odczucie bólu u większości pacjentów zmniejszyło się całkowicie (ryc. 1).
Uczucie niestabilności towarzyszące uszkodzeniu stawu skokowego pacjenci ocenili na ponad 6, w wywiadzie podawali niestabilność głównie podczas chodzenia po nierównym podłożu oraz przy zmianie kierunku. Dość szybko bo już po 2 tygodniach uczucie to zmniejszyło się o prawie połowę w opinii badanych, co może wynikać z przyspieszonej regeneracji więzadeł po zastosowaniu laseroterapii wysokoenergetycznej gdyż łagodny trening propriocepcji wprowadzono dopiero po tygodniu.
Ogólna ocena funkcji przed badaniem była w opinii zdecydowanie najgorsza z wszystkich badanych parametrów ze względu na występowanie krwiaka, obrzęku, ograniczeniu zakresu ruchu i bólu, który uniemożliwiał prawidłowe poruszanie się. Subiektywna ocena funkcji poprawiała się sukcesywnie wraz z kolejnymi terapiami oraz z upływem czasu po urazie.
W badaniu USG u wszystkich pacjentów stwierdzono całkowitą regenerację uszkodzonych struktur w badaniu kontrolnym po 6 tygodniach terapii. U 2 z nich stwierdzono niewielki obrzęk w okolicy mięśni strzałkowych a u jednego dodatkowo reaktywny przerost błony maziowej.
5 na 6 pacjentów wróciło po 5-6 tygodniach od urazu do pełnych obciążeń treningowych.
Wnioski
Zastosowanie laseroterapii wysokoenergetycznej w programie terapeutycznym u pacjentów po uszkodzeniu skrętnym stawu skokowego wpłynęło na znaczne zmniejszenie dolegliwości bólowych, a ponadto mogło mieć wpływ na poprawę stabilności i funkcji stawu.
